کد مطلب:188971 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:149

زمان باقر العلوم
دوران زندگی به خصوص زمان رهبری و امامت باقر العلوم علیه السلام (از سال 94 تا سال 114) هم زمان با دوران اقتدار حاكمیت «حزب عثمانیه» یعنی بنی امیه می باشد. این زمان كه بیشتر آن هم با دوران امامت علی بن الحسین (علیهما السلام) نیز می باشد، اوج اقتدار و شكوه و رجزخوانی حزب عثمانیه است. در این زمان قدرت حاكمیت این حزب سرتاسر كشور پهناور اسلامی را فرا گرفته است. در جامعه وسیع اسلامی هیچ حكومتی معارض و چالشگر به جز قریب یك دهه حكومت عبدالله بن زبیر در حجاز و فرمانروایی مختار در عراق شكل نگرفته است.

در این زمان سلطه حزب عثمانیه گستره پیدا كرده است و این حزب با اقتدار كامل با حمایت از جریان های اجتماعی همسو و هم گرای خویش به حكومت داری پرداخته است.

طبیعی است در این دوران بیشترین فشار سیاسی و اجتماعی متوجه جریان های مخالف و چالشگر حزب عثمانیه خواهد بود. و چون این زمان مشابه زمان امام سجاد علیه السلام است، و در نوشتار «امام سجاد علیه السلام الگوی زندگی» با اوضاع آن زمان قدری آشنایی فراهم آمده است؛ در این فرصت، هم برای آشنایی كامل تر از آن اوضاع و هم برای آگاهی و اشراف به موضع گیری های امام باقر علیه السلام به بررسی بیشتر اوضاع زمان حضرت در فرایندهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی می پردازیم، تا راه برای تحلیل موضع گیری های اجتماعی حضرت هموارتر گردد.

بررسی جریان های اجتماعی باقر العلوم علیه السلام نیز همانند امامان پیش از وی در دو محور شكل می گیرد. محور نخست جریان های اجتماعی مخالف



[ صفحه 136]



اهل بیت (علیهم السلام)؛ كه عمده ترین آنها جریان بزرگ اجتماعی است كه از زمان خلافت عثمان شكل گرفت و به دست معاویه ساماندهی شد، و در طول دوران بنی امیه تداوم یافت. از این جریان اجتماعی می توان با عنوان حاكمیت «حزب عثمانیه» نام برد.

محور دوم جریان های اجتماعی كه آنها نیز توان مند و چالشگر حزب عثمانیه به شمار می رفتند. عمده ترین اینها هم جریان اجتماعی است كه به همت عترت پدیدار شد و تشكل همسوی اهل بیت (علیهم السلام) را ساماندهی نمود و هر كدام از امامان تلاش كردند این جریان را حراست و توسعه دهند.

این موضوع مهم را در دو بخش می توان تحقیق و تحلیل نمود؛ بخش نخست اقدام ها و چالشگری حزب عثمانیه علیه فرهنگ وحی و عترت؛ بخش دوم اقدام های اجتماعی و فرهنگی عترت و چالشگری اهل بیت (ع) در برابر حزب عثمانیه. اینك تحقیق بخش نخست.